woensdag 6 december 2023

Zwarte Piet



Het was de dag na 5 december. Ik herinner de opstelling nog goed. 
Ik zat op een -met ecru skai bekleed- bankje aan de keukentafel van onze bovenwoning. 
Tegenover mij zat mijn moeder, rechts mijn 5 jaar oudere zus. 
Mijn moeder vertelde dat Sinterklaas en zijn zwarte Pieten niet bestaan. 

Oh, natuurlijk had ik wel vragen gesteld. 
Hoe het kon dat ik de jurk, die mijn moeder kreeg van Sinterklaas, 
al in de kast had zien hangen. 
En hoe het kon dat zwarte Piet altijd zo snel weg was 
na het pepernoten strooien in de huiskamer. 
Want na het strooien ging ik altijd snel kijken, in de hoop een glimp op te vangen van Piet. 
'Hij glijdt heel snel via de trapleuning naar beneden', zeiden mijn zussen. 
Dat strooien ging als volgt, er verscheen alleen een zwarte hand tussen de deur en het deurkozijn, en die hand strooide de pepernoten door de kamer. Dat vond ik altijd reuze -leuk- spannend. Het idee dat er een zwarte Piet in ons huis kwam, dat dat kon! Mijn zussen, die beurtelings een zwarte handschoen aantrokken, vonden het -wellicht in hun onschuld- grappig om mij zo te foppen.

Maar nu had ik zojuist gehoord dat Sinterklaas niet bestond. 
Ik was woest. 
Ik huilde en kon niet stoppen met huilen. 
Sinterklaas en de zwarte Pieten 
bestaan wél, zei ik. 
Ik hield van hen.

In de jaren daarna vierden wij als gezin ieder jaar Sinterklaas. 
Altijd met surprises en gedichten.
Het was in de tijd dat je nog blij was met een kladblok en kleurtjes.
Op een keer kreeg ik een mooie, door mijn vader zelfgemaakte poppenkast. Mijn moeder en zussen maakten daarbij met verschillende stoffen aangeklede poppen van papier maché.
Deze traditie hebben we nog een lange tijd, tot toen wij al volwassen waren, in stand gehouden.

Jaren later, in ons eigen gezin, vierden we ook altijd Sinterklaas, 
eerst met de kinderen van mijn man, en later ook met onze zoon.
Wel besloot ik open kaart te spelen naar onze zoon over het bestaan van Sinterklaas, 
mijn man kon daarmee instemmen.
Ik maakte een soort boekje waarin ik vertelde dat er heel vroeger wel een soort van Sinterklaas had bestaan en dat mensen nu nog steeds het sinterklaasfeest vieren. Maar dat Sint en Piet verklede en geschminkte mensen zijn, dat papa en mama de cadeautjes kopen en snoepgoed in de schoen stoppen. 
Evengoed vond onze zoon het leuk om het spelletje mee te spelen, 
hij legde in zijn schoen een wortel klaar voor het paard van Sinterklaas.
Natuurlijk vertelden we erbij dat andere kinderen wel in Sinterklaas konden geloven. 

Persoonlijk snap ik er helemaal niets van dat mensen het leuk vinden om kinderen voor de gek te houden en doen geloven in het bestaan van Sinterklaas. Ik heb daar helemaal niets mee. 
Een paar jaar geleden las ik een artikel, het ging erover dat kleine kinderen vaak gespannen en angstig kunnen zijn rond Sinterklaas. Een pedagoog gaf tips hoe je daarmee kon omgaan. Niemand komt blijkbaar op het idee om gewoon te vertellen dat het om geschminkte mensen gaat die een kostuum dragen. Ik geloof dat kinderen dat prima kunnen handelen. Misschien is het te vergelijken met kabouters, kinderen weten ergens dat ze niet bestaan, maar in de mythische wereld kunnen ze wel bestaan. Vergelijkbaar kan de rol van Sint en Piet zijn. Het doet m.i. geen afbreuk aan het plezier dat kinderen aan het sinterklaasfeest kunnen beleven.

De hele basisschool periode van mijn zoon waren zwarte Pieten nog zwart 
en dachten we daar verder ook niet over na.
Maar vanaf het eerste moment dat ik hoorde dat er mensen zijn die zwarte Piet als een racistische karikatuur zien en die hier ook gevolgen van ondervinden, was ik er direct voor dit beeld te wijzigen. 
 
'De knecht van Sinterklaas heeft volgens kenners inderdaad een link met slavernij, doordat hij werd afgebeeld als page. Moorse pages waren Noord-Afrikaaanse bedienden van de Spaanse adel. Ze waren wel degelijk tot slaaf gemaakt'. (Bron: https://npokennis.nl/longread/7472/waar-kwam-zwarte-piet-vandaan)
 In Wilders zijn verkiezingsprogramma programma staat: Handen af van onze tradities: Zwarte Piet, Kerstmis en Pasen blijven. Dat mede door de overwinning van de PVV bepaalde plaatsen kans zagen om de "zwarte Piet" weer in ere te herstellen, betreur ik zeer.
 
 Zou het voor kinderen uitmaken wat de kleur van Piet is, of dat zwarte Pieten door roetveeg Pieten worden vervangen? Ik denk van niet.
Tradities mogen m.i. bijgesteld worden. Het plezier is er niet minder om. 



 
 



Geen opmerkingen:

Een reactie posten